van Lake Karakuli naar Khotan

(veel leesvoer deze blog!, twee en een halve dag)

Woensdag 1 juni

Soms weet je niet waar de dag mee eindigt als je ermee begint. Ook zo vandaag. Na ‘t ontbijt afscheid genomen van John en zijn vrouw. 20 euro betaald voor drie dagen ontbijt en drankjes. Kaartjes voor de nachttrein meegekregen en alles in de auto geladen, een vrij nieuwe Honda CR-V, lekker hoog op de poten en ca 140 000 op de teller. Als snel zijn we de stad uit en gaan richting bergen, het grensgebied tussen China, Tadzikistan en Pakistan. De weg verbindt Islamabad en Kashgar, zo’n 1300 km weg met de luisterijke naam Karakoram Highway. De bouw startte in 1967 en de hoeveelheid dynamiet om rots op te blazen moet ongelooflijk geweest zijn. Onze reisgids vermeldt ook dat er tijdens de bouw 400 doden te betreuren waren. Vanwege landverschuivingen, sneeuwval en andere natuurgebeurtenissen heeft Pakistan aan hun kant 24 uur per dag 10.000 soldaten klaar staan om de snelweg open te houden. Tot zover wat feiten, nu onze rit. Die verloopt vlekkelos over glad en breed asfalt, met vers geverfde rood wit paaltjes. De weg stijgt langzaam maar duidelijk en weldra komen de witte pieken van het Pamirgebergte goed in zicht. Deze steken fraai af bij de uitgesleten hellingen waar de mooiste kleuren met elkaar wedijveren, van dieprood, bruin , lichtgroen tot romig wit, we maken veel fotostops! In de diepte loopt de Gez rivier die zich door de bergen heen slingert. Tegen half twee komen we aan bij het Karakuli Lake Resort. Die ligt bij de Muztagata berg, een kleine 7500 meter hoog, en een wat verre buurman van de bekende K2. De wat pretentieuze naam van het resort doet heel wat vermoeden, onder andere dat het duur is. Nou dat klopt wel, de entree is al 50 yuan, nog maar 5 euro maar elders was het 10-20 yuan. We worden na het uitstappen al meteen belaagd door wrs kyrgyzische mannen die hun diensten proberen te verkopen, we kunnen paard rijden (very cheap my friend, only 50 yuan for two hours) of een ritje op hun moter maken (zelfde prijs), en alsof ‘t niet genoeg is, ook op de kameel rijden. We houden alles wat af want we willen ons eerst orienteren en lunchen. De lunchzaal van het resort is een wat kale ruimte van 10 x 10 met witte tegels, ronde tafels en rode stoeltjes, een koelkast met een groot hangslot en een soort ontsmettingskast voor servies waarop staat, sterilized with ozone. Onze gids regelt een lunch maar resort kwaliteit is nog niet aanwezig, dus wordt het een heel dun mager soepje met wat gestoomde deegbollen, ook hier een hoge prijs, 40 yuan. Wel hebben we nu flink wat vocht binnen en we verstouwen onze bagage naar de yurt, want het is de bedoeling dat we hier overnachten. Een ruime yurt, helemaal voor ons zelf want de touroperator had gezegd dat we anders een yurt moesten delen met andere touristen. Blijkbaar heeft de touroperator geen inzicht in de andere toeristen, want die waren er geen (behalve wat dagjesmensen). Wat is een yurt eigenlijk? Een mobiele tent die door de nomaden gebruikt wordt als ze van alpenwei naar alpenwei trekken met hun dieren schapen, geiten. Een houten geraamte wat met banden van leer ofvlechtwerk in elkaar gezet wordt en alles wordt bedekt met vilten kleden. Een gat voor de rook, een mobiele deur met dito kozijn en hangslot en geweven kleden tegen de wanden en op de vloer (die van planken is gemaakt). Tot slot een houtkachel, model groot broekzakformaat en wat kleurige kisten voor alle huisraad. Soms leven er 10-12 personen in zo’n tent. Aparte compartimenten maken ze door kleden tussen de bedden te hangen. Bedden zijn dikke matrassen en dekens, een bedombouw kennen ze niet. Uit een Mongoolse film hebben we geleerd dat Pa en Ma hun vertier meestal ergens in het veld zoeken (behalve in de winter denk ik). Daar kun je elkaar nog eens lekker achterna zitten ;-)). Onze yurt was een klein misbakel in mijn ogen. Een stalen frame, dik canvasdoek ipv vilten kleden. Wel een planken vloer (pallets!), dikke matrassen en dekens. Aan de zijkant wel rode kleurige kleden. We plukten voor ons vertier onze wandelschoenen uit de rugzak, de wandelsokken aan en de sokken erin gezet! Want we hadden allang bedacht dat het ritje met paard, kameel of moter naar het dorp in de verte aan de overkant van de grasvlakte zou gaan. We dachten dat zelf te kunnen doen met de benen wagen, dus zo gezegd zo gedaan, onder escorte natuurlijk van de herders, want dat zijn het gewoon, die boys op de motoren, moderne herders die met hun offtheroad motoren de kudden bewaken, gaat lekker snel toch? Na 300 meter zakten ze al snel met hun prijzen maar we wilden toch graag wandelen en al snel zagen we een pad de vlakte in gaan. Ons vermoeden bleek wel te kloppen, paardensporen en bandensporen liepen hier, richting dorp aan de overkant. Wel moesten we een bocht om het meer heen maken omdat het rechterdeel wat drassig was. De vlakte wordt doorsneden door beken en slechts op enkele plaatsen smal genoeg om te voet over te steken. Al snel kwamen we de kuddes schapen, yaks en geiten tegen die de boys ons beloofd hadden, dat klopte dus. De beesten zijn gewend aan mensen maar we bleven toch op veilige afstand. Na een uurtje toch maar even rusten, we ziten immers op 3500 meter. De zon schijnt fel en er staat een flinke bries. Vlak voor het dorp besluiten we dat we er niet perse in hoeven. Een verzameling van 100 lemen huizen, we vinden het wel goed. We pikken een ander pad terug op en gaan weer naar de grote weg. De beken hier zijn groter en we vinden geen goede plek om over te steken. Ik waan me weer 20 en neem een aanloop. Natuurlijk had ik de afstand goed ingeschat maar de helling bleek net een paar graden steiler te zijn dan ik dacht, dus ik kiep op het laatste moment naar achter. Gelukkig schieten mijn schoenen van de helling af, het water in, zo’n 30 cm diep , dus jammer dan , alleen natte schoenen en sokken!! Marianne doet wijzer en loopt nog verder door, zij waagt zich niet aan springen en vindt een ondiep plekje om over te steken. Maar ook hier, net 2-3 cm te diep dus ook haar sokken nat. Achja, we zijn toch thuis, denken we. Maar het duurt toch wel langer dan we dachten en al met al zijn we bijna vier onderweg als weer bij het resort aan komen. De puf is er duidelijk uit en de yurt lijkt niet meer zo’n misbakseltje meer maar een klein paleisje om te liggen en bij te komen. Want inmiddels is bij ons wel hoofdpijn komen opzetten en dan gaat het ineens rap. Met moeite het laatste stukje omhoog, de schoenen uit en effe wat drinken halen. Maar in het restaurant glimlacht alleen het hangslot van de koelkast me toe, niemand te bekennen. Ik moet en zal drinken (een must op grote hoogte) dus ik loop elke theeketel af die er nog staat en met drie bekers koude thee ga ik terug met oude thee en plof neer. Dan komt de man met de hamer pas echt binnen en wil ik niets meer, Paracetamol nog graag, een teiltje langs me want ik voel me ook misselijk en veel, veel dekens wat ik krijg het echt koud en alles tintelt aan mijn handen en voeten. Duidelijk ontregelde systemen. Vier dekens dik krijgen me en Marianne met moeite warm. Ik voel me ziek en bedenk dat het nog pas 19 uur is en dat we pas morgen weer naar de vlakte gaan en dat ik al die tijd op die planken moet liggen, gatver ;-((, dat wordt een stijve rug morgen. Marianne is er na een uurtje wel weer wat bij en gaat op onderzoek uit voor eten en drinken. Er is nauwelijks keus en sneller dan ik dacht staat ze voor me met rijst, twee vegetarisch schotels (Marianne vertrouwde het vlees niet, gek he) en een erg grote thermoskan met heet water (gelukkig hebben we theezakjes bij ons), want er is nog steeds ‘no key’ voor de koelkast en dus geen ander drinken. Ik voel me nog steeds ziek en wil niets. Nog geen droog mariakoekje. Het enige waar ik aan denk is nu een warme kruik. Dan redt de ervaring me, heet water voor de thee kun je ook in lege limonadeflessen doen en als kruik gebruiken, dat deden we twee jaar geleden in Ladakh ook! Dat werkt en zoetjes aan begin ik bij te komen, de hoofdpijn zakt wat weg. Marianne is opnieuw uit wandelen gegaan langs het meer om de zonsondergang de bewonderen en toen zij terugkwam kom ik zelfs met een dikke deken om me heen nog even uit bed om ook naar de zonsondergang te kijken op de toppen rondom het meer. Witgepoederd staan ze daar, 7000-8000 meter hoog en tussen de pieken door zie je 7-8 gletsjers naar beneden dalen, prachtig gezicht. Hetzefde uitzicht heb ik vanuit het toilet, maar de entourage aan de binnenkant is minder! De ruimte meet 2 x 4 meter. De ene helft in de lengte is beton, de andere helft is niks. Wel liggen er wat planken over dat gat die suggereren dat je met elk been op een plank gaat staan en dan hurkt. Het uitzicht naar beneden zal ik niet beschrijven maar de kleuren en geuren doe de gletsjers bijna verdampen! Heb je je balans gevonden dan biedt deze inrichting ook voldoende kans om met je buurman te kletsen en kun je elkanders witte bollen bewonderen. Gelukkig vandaag echter geen andere toeristen bedenk ik me opgelucht! Ik laat een paar Wetties met Norit sporen achter/onder me en kruip een paar pondjes lichter weer onder de dekens. ’s Nachts om 2 uur wekt moeder natuur me weer en moet ik piesen.In de bijna vrieskou en alleen met sterrenlicht mik ik tusen de planken, dat gaat toch wel goed. De rest van de nacht is het niet veel meer met slapen, wakker en doezelen, wakker en doezelen en mijn rug heeft allang het sein gegeven dat het niets wordt die dag.

Donderdag 2 juni
Marianne had afgesproken met de gids Gao dat we om 9 uur zouden vertrekken. Ontbijt leek ons even niets daar, dus spraken we de voorraad mariakoekjes aan en slurpten wat water naar binnen. De douche ontbrak, of beter gezegd. Er was een compleet niew sanitair blok in aanbouw met westerse toiletten en douches maar nog niet af, daarom was alleen een watertank met vier kraantjes aanwezig om je op te frissen. Gezien de ijspegels die er onderaan hingen, bleef het opfrissen beperkt tot het deppen van de oogleden en wat handen wassen. Vooruit dan, ook nog tandenpoetsen omdat die mariakoekjes zo tussen je tanden gaan zitten!
Iets later dan gepland in de auto, nog een laatste blik op de bergen en gletsjers die mooi liggen te wezen in de ochtendzon. Onze chauffeur liet zich de rit naar beneden van een andere kant zien, snel naar beneden. Hij trok zich niet veel aan van de doorgetrokken strepen op het wegdek en sneed de bochten efficient af. Omdat er weinig verkeer was, gaat dat eigenlijk best wel goed, maar toch moest hij een keer flink in de remmen en bijsturen voor een tegenligger. Nouja, als ik het vergelijk met de kamikazerit in Ladakh twee jaar geleden was het een comfortabel ritje! We hebben het intussen warm gekregen en pellen de kledingstukken uit. Na een uurtje of twee bereiken we de laagvlakte en koersen nu weer rustig over een goede tweebaansweg naar het oosten, we gaan naar Yarkand of zoals ze daar zeggen Sache. Best wel lastig in dit deel van China, voor alle steden zijn minimaal twee namen, een chinese en een oeigoerse en soms nog een andere lokale naam. Khotan bijvoorbeeld heet ook wel Hetian en wordt uitgesproken als Geu-tjien. Langs de wegen staan duizenden populieren, dun van stam en groen van blad en zo’n 5-10 meter hoog. Ze staan hutje bij mutje en zorgen voor schaduw, breken de wind en vangen stof. E zien ook tientallen hectaren jonge aanplant, hier geen ontbossing! Langs de weg voortdurend lemen huizen/ hutten, van tijd tot tijd een echt dorp met wel één kruispunt, waar het dan meteen markt is en een overstapstation voor lokaal vervoer. Dat bestaat uit ofwel meestal een ezel, met er achter een vlakke laadvloer en twee grote houten wielen. Ofwel vaak een traktorachtig voertuig met er achter een laadbak met geweven kleden. Zij dienen meestal als taxi. Weinig fietsers, wel motoren en al stukken minder scooters. Natuurlijk vrachtverkeer, geen ouwe meuk, meestal wel moderne voertuigen, net als de bussen. Ook nauwelijks last van uitlaatgassen, dat valt me 100% mee! Ook weinig vuren op het platteland om afval te verbranden. Ook in de grotere dorpen die we passeren zien we veel nieuwbouw van flats en afbraak van oude lemen huizen. In een van de dorpen houden we stil voor een lunch. Gao bestelt het een en ander voor ons en we laten het ons smaken, witte rijst en een groenten schotel met varkensreepjes en en bak met stukken vlees en rode zoetzure saus, smaakt bekend! Voor 2 euro de man hebben we goed gegeten en gaan we nog een paar uurtjes rijden naar Sache.
Daar aangekomen heeft Gao wat moeite om het hotel te vinden maar we komen er. Een tamelijk standaard hotel met redelijke bedden, houten meubilair, twee stoelen, een tafeltje, een tapijt (stofzuigers kennen ze niet, iemand die er wil verkopen? Groeimarkt denk ik). Uiteraard TV en iets om thee mee te zetten. De douche en zo zijn meestal wel redelijk, alleen de witte kit langs de randen is erh schimmelig geworden en de lakens, handdoeken e.d zijn niet echt wit (maar lijken wel schoon), nouja, pluspunt is dat er geen kakkerlakken te zien zijn. Ook geen last van muggen trouwens. Na het inchecken naar de twee bezienswaardigheden, we blijven tenslotte maar een nacht. Dat zijn een moskee uit 1100 waar we niet in mogen en een tombe (1525-1560) van een koningin/dichteres Ammanisshahan, lokaal beroemd vanwege het verzamelen van Oeigoerse liederen. Helaas op 32 jarige leeftijd gestorven in het kraambed. De tombe is klein en fraai. Haar tombe is mooi versierd met roze kleden. Buiten is nog een andere begraafplaats die heerlijk in de schaduw van bomen ligt. Daar is de tuinman water aan het geven, niet aan de planten maar aan de tombes! Die zijn van leem en hebben dit blijkbaar nodig!? We steken het plein over en zoeken een stukje van het oude stadsdeel op, hier is nog echte handnijverheid aanwezig van smeden (messen en oeigoerse barbecues) , timmerlui, en eetstalletjes. We lopen er niet te lang rond, het is bloedheet en we willen wel wat drinken op het plein. In de schaduw een plekje gevonden en wat rondgekeken. Als ik de fotoos aan het bekijken ben, staat er een knul mee te kijken en wijst me erop dat ik het aanzicht van de moskee nog niet gefotografeerd heb. Dat wordt natuurlijk ter plekke hersteld! Hij is tevreden en komt even later terug met een pamflet met de afbeelding van een plaatselijke geestelijke denken we. Hij licht het toe maar spreekt geen engels dus veel wijzer worden we niet. Hij biedt ons het pamflet aan. Van onze kant uit haal ik ons tweede wapen te voorschijn als de taal parten speelt. Op drie A viertjes heb ik met plaatjes duielijk gemaakt waar Nederland ligt tov het bestemmingsland, familiefotoos van Marianne en mijn mijn familie, een plaatje van het ziekenhus wara Marianne werkt en naturrlijk een mooie Oce printer. Tot slot wat fotoos van ons huis en nog een paar van Eindhoven. Hier hoef je weinig te vertellen, Pa en Ma (liefst in engels) begrijpt iedereen op de wereld. De mensen vinden zoiets echt leuk hebben we ondervonden en omdat ik meerdere printjes bij me heb, deel ik ze meestal uit, dan zijn ze helemaal blij en lopen er meestal meteen mee weg naar vrienden en familie om het te laten zien. Vaak krijg je dan weer een uitnodiging om bij hun iets te zien of gweoon thee te drinken, werkt goed deze manier. Uiteraard krijgt hij vandaag ook een postkaart van Eindhoven mee! Als we opstaan om weg te gaan, roept hij nog even. Hij heeft in drie varianten zijn naam op een briefje geschreven, hij wilde graag laten weten hoe hij heet, leuk he? De taxi nemen levert weer het volgende bekende probleem op, de chauffeur ziet wel ons kaattje maar kan geen chinees lezen (95% van de bevolking hier is Oiegoers). Meestal haken ze dan af en zoeken we een ander die wel chinees spreekt/leest. Deze jongen echter niet, hij zet de auto aan de kant, schiet wat mensen op het trottoir aan en probeert duideijk te krijgen waar hij naar toe moet. Een man spreekt wat Engels en zegt dat hij het hotel wel even belt om in het oeigoers de chaufeur uit te kunnen leggen waar die naar toe moet. Service hoor! Ik sta er bij en luister mee en herken ineens een paar woorden die ik in mijn chinese lessen geleerd heb. Volgens mij heeft hij het over ons als Amerikanen, waarom ook niet he, we spreken goed engels ;-)). Nu is mijn kans om even mijn chinees te oefenen en ik zeg hem dat we geen Amerikanen zijn maar Hollanders. Iedereen lachen en ikke blij, heb ik dat toch maar even duidelijk uitgesproken!
Terug bij het hotel nog een eetentje zoeken, das even niet makkelijk maar we vinden er een. Helaas geen menukaart met plaatjes, sterker nog, helemaal geen menukaart. Ook geen mensen die eten op tafel hebben staan dus aanwijzen gaat ook al niet. Ik zie wel kookpotten en pak dan maar het ‘Hoe en wat boekje’. Ik geeft dat niet veel kans want chinees en geen oeigoers. Maar toch met een paar woordjes voor rijst en het nadoen van een kip en doen alsof je sla krop open maakt begepen we (de restauranteigenaresse en ik) elkaar en komt er eten. Binnen tien minuten inderdaad witte rijst en twee lekkere schotels die misschien niet precies zijn wat ik bedoelde maar het is prima en lekker! Dan volgt nog wat gelach als we onze eigen eetstokjes pakken, dat zijn ze ook al niet gewend;-) Wij weteten nu wel dat de stokjes die je erbij krijgt vaak kromzijn en niet handig zijn, dus hebben we voor een euro mooie eigen stokjes, handig toch? Voor dit soort bestelproblemen bij het eten betsaat een leuk boekje, point it genaamd. Van honderden voorwerpen en onderwerpen staan plaatjes , je hoeft het maar aan te wijzen en je medemens behoort het te begrijpen. Leuk zo’n boekje , alleen hebben we dat niet ingepakt ;-((. Tot slot koffie gdronken bij een MacDonalds variant en wat koekjes gekocht, de koffie was met melk en suiker en niet erg naar onze smaak, dus blijven we maar bij de thee voortaan. In het hotel nog even geprobeerd om internettoegang te zoeken, wel een kabel maar een hardnekkige foutmelding (there is a problem) bleef opspelen, dus na een kwartier maar opgegeven.

Vrijdag 3 juni
Op tijd op voor weer een chinees ontbijt, we blijken in een zakenhotel te ziiten, druk met mannen. Het buffet schotelt ons van alles voor, groenten, deegbollen, eieren, rijst, pinda’s etc. Smaakt goed en we kunnen om 10 uur weer op pad. Een rit van ca 5 uur naar Khotan. Het eerste uur nog veel populieren langs de weg, daarna wordt het minder en meer zand tot na drie uur echte wostijn over een gloednieuwe autosnelweg, vierbaans. Goed heet en denk ik een voorproefje van de echte woestijn over een paar dagen. Geen ezelskarren of traktors meer, geen wandelaars, geen brommers, we moeten echt een stuk dorheid oversteken. In de verte rechts van ons zien we nog de witte toppen van het Karakoramgebergte, geschat 50 km verderop. In een dorpje stoppen we rond 13 uur en ditmaal een oeigoerse luch, een 30 cm lang bot met schapenvlees en vet en vers brood. Het meeste vet laten we liggen maar het vlees is mals en smakelijk.
Na nog een uurtje komen we weer in populierenlandschap en zien we ook natte rijstvelden, honderden. Blijkbaar is het hier landbouw. Ook veel fruitbomen, van abrikozen of perziken denken we. Rond 15 uur komen we aan in ons hotel, Khotan hotel geheten. Er is Wifi en na enig proberen lukt het, vandaar deze blog. We gaan nu weer de stad in, rest wordt vervolgd! We zitten hier nog twee volle dagen, ga iets verzinnen om fotoos te plaatsen.

Hartelijke groeten aan iedereen van F&M!