Grand canyon 2

Op de staatscamping Mather campground waar we nu staan, zijn alleen basisvoorzieningen aanwezig, een eenvoudig maar vandalenproef toiletgebouw, geen douches, geen winkel of wifi. Ook is er geen telefoonnetwerk hier. Aleen het ruisen van de wind, het roepen van de raven en kraaien en getsjirp van mussen en andere bontgekleurde vogels. In de kleuren mokkabruin met blauw, zwart met witte strepen, en ook nog een zwarte specht. Ze zijn niet schuw en benaderen de campingplaatsen brutaal, op zoek naar voedsel. Overal wordt je overigens ontmoedigd om de dieren te voeren, niet alleen omdat ze dan verwend raken, maar ook omdat ze toch ziektes met zich meedragen en ook gevaarlijk kunnen reageren. Dat geldt dan meer voor elanden, eekhoorns en zo dan voor de vogels.
Vandaag doen we een gedeeltelijke afdaling (300 meter) in de Grand Canyon , via de Kaibab route, al aangelegd in 1924-1928. In 1901 was er trouwens al een treinverbinding naar de Grand Canyon aangelegd voor de toeristen! Het weer zit ons weer mee, het heeft hier de dagen ervoor behoorlijk geregend, maar nu is het weer stralend zomers weer met een flink bries. We dragen water mee voor drie dagen lijkt het, overal staan waarschuwingsborden dat je voldoende eten en drinken mee moet nemen de canyon in. We hadden een trip in gedachten naar Cedar point, ca 3-4 ur volgens de plaatselijke VVV. In het begin gaat het steil zigzaggend naar beneden, in de  schaduw. Dat wordt straks peentjes zweten als we later in de zon naar boven moeten denk ik! Met ons gaat een gestage stroom wandelaars mee naar beneden, ouderen, jongeren , soms ook gezinnen met kleine kinderen en een maal een stel met een baby op de rug. We gaan naar beneden in de punt van een kloof, er is nog volop begroeiing. Deze blijft verbazingwekkend lang doorgaan en hoe verder we naar beneden gaan, het groen blijft bestaan. In mijn veronderstelling was de Grand Canyon een en al kale rotsenbedoening, maar niets is dus minder waar. Aan de overkant zijn zelfs hele bossen! Overal struiken, kleine kruidgewassen en grassen. Er is dus wild in de vorm  van elanden, eekhoorns, kalkoenen, ander gevogelte, poema's etc. Ok zie ik prachtige vlinders en bijen. De condors waar ik het eerder over had zijn uit California geïmporteerd omdat ze in Arizona bijna uitgestorven waren. Het pad naar beneden is goed te doen, voldoende vlakke traptreden, maar wel continue naar beneden. Onderweg houden we regelmatig stil om de magnifieke vergezichten te bewonderen. Bijna iedereen maakt wel selfies  en staat te poseren op fraaie punten. Na ruim een uur zijn we op ons punt, het is er tamelijk druk. Er staan op een plateautje van een paar honderd m2 flink wat bomen, die schaduw bieden en diverse wandelaars rusten er uit. Of om weer terug te gaan, of om verder te gaan. Helemaal naar beneden gaan en dan weer terug wordt afgeraden, dat duurt te lang en is te inspannend. Onderweg staan ook Park-Rangers die de mensen aanspreken, waar ga je naar toe, heb je genoeg water? Waarschijnlijk hebben ze hun les geleerd (en andere eigenwijze types niet! Een van de Rangers is een oude krasse baas (bijna 80!), nu vrijwilliger maar voelt zich nog niet uitgerangeerd. Vroeger was hij heel sportief, nu laat hij het aan anderen over om de afdaling van de zuidkant naar de noordkant te Rennen! Gewoon op één dag! Ook naar boven rennen hoor! En die canyon is 1500 meter diep! Onderweg gebeurt ons eigenlijk niet veel meer. We verstuiken geen enkels, Marianne vindt de dieptes weliswaar niet leuk maar zet zich daar goed overheen, we drogen niet uit, we gooien geen afval weg, allemaal heel braaf!  En naar boven toe gaat gemakkelijker dan ik dacht en zijn we toch sneller terug dan gepland. Boven eten we ons brood op, dat moet wel snel want de harde wind droogt het brood snel uit -;)). We lopen, nu op een horizontaal stuk, nog een stukje langs de rand terug, nemen dan de bus en zoeken free wifi en wat te drinken op, zodat ik mijn post kan lezen en verzenden. We besluiten maar eens vroeg naar de camping terug te gaan en een namiddagje te luieren! Met biertje in de zon-;), en dutje doen?Dat dutje lukt wonderwel. Omdat er een lezing is vanavond over het leven in de Grand Canyon,  gaan we, ipv thuis koken, uit eten bij de Market Plaza, een verzameling gebouwen met winkels, banken, postkantoor en restaurants. We geven de bestelling door, op naam Frans, en zien tevreden dat we op tijd zijn omdat na ons er een grote groep toeristen aankomt, goed getimed! De kok met een spraakgebrek roept iets dat op Frans moet lijken en ik krijg zowaar het bestelde mee. Een grote salade met friet smaakt prima en we gaan nog snel een tube aftersun kopen omdat we vanmiddag veel zon gevangen hebben. Uiteraard hebben we gesmeerd maar toch voel je de hitte nog nagloeien. Een ranger, Ty genaamd, legt ons in de lezing in een uurtje op boeiende wijze uit hoe mensen al duizenden jaren geleden de Grand Canyon als hun huis zagen. Ik kon me daar eerlijk gezegd niets bij voorstellen, die Grand Canyon is een dorre rotsenpartij waar geen leven is. Maar integendeel! Voor een huis heb je het volgende nodig: water, voedsel, beschutting en hulpmiddelen. Water is er zat, denk je. De Coloradorivier loopt daar doorheen toch? Klopt bijna, wel water maar het was zeker zo lang geleden meer een modderige rivier waarvan het water nauwelijks drinkbaar was (te maken). Nee, water dat op de plateaus als regen en sneeuw viel, sijpelde door de zachte lagen grond naar beneden, stuitte op harde lagen en kwam in de ravijnen naar buiten via watervallen. Plenty water(vallen) aanwezig, check! Voedsel: herten, konijnen, slangen, vogels, bessen, zaden, allemaal aanwezig doordat er overal pijnbomen,  struiken, kruiden en grassen waren. Pijnbomen waren van onschatbare waarde. Hele secties pijnbomen gaan eens in de 5-6 jaar massaal kegels dragen en produceren hoogwaardige zaden met meer eiwitten per 100 gram dan er in een steak zitten. Verzamelen maar, eten genoeg in die Food Valley! Water bewaren was wel even een issue, want ze konden geen pottenbakken en breken. De hars van de pijnboom levert de oplossing in combinatie met de agave die er ook volop groeit.  De bloem van de agave is voedsel, de vezels van het blad kun je weven tot manden en met de hars sluit je het geheel waterdicht af en water kun je zo maanden bewaren.  De naalden van de pijnboom zijn ook nog eens pijnstillend en anti-ontstekingsmiddel, een medicijnman of vrouw was dan ook al snel ingeburgerd. De agave leverde ook nog suiker, onmisbaar ingredient voor fermentatie en gisting, dus dronken worden was ook een feit (maar geen basisvoorwaarde). Beschutting moest nog geregeld worden, maar het hout van de pijnbomen en jeneverbesbomen plus stenen leverde genoeg bouwmateriaal op. Dus, mensen konden er prima leven! Maar je moet wel even wat verder kijken dan je neus lang is, niet alleen afgaan op de droge rotsen partijen die je op de tv ziet! Laatste weetje, de biodiversiteit in de Grand Canyon is groter dan in een ander natuurpark in de VS! Zegt Ty. 
Morgen naar Page en het Antelope park, ben benieuwd naar de antilopes daar!